zahato
iz. Ardoa eramateko, gordetzeko eta bertatik zuzenean edateko larruzko ontzi-moduko txikia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. Ardoa eramateko, gordetzeko eta bertatik zuzenean edateko larruzko ontzi-moduko txikia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. (B) Uretan artirina egosi eta irabiatuz egiten den janari lodia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) dungulu, artahi, drungulu, ahi (2) nahaspila, nahaste-borraste, saltsa(-maltsa), pataska, lardaska, nahastura, kakanahaste, anabasa, nahas-mahas, saski-naski, sasi-nahaste (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
es gacha, farinetas [especie de papilla]
fr bouillie
en kind of porridge [made by boiling cornflour in water]
Kontxi, de Nabarniz, suele hacer en los dÃas de fiesta morokil, habitual desayuno e incluso cena que en muchos caserÃos era el pan nuestro de cada dÃa. Con leche y harina de maÃz se obtiene una suculenta papilla que aporta energÃa para todo el dÃa. [Objetivo Euskadi recupera platos de antaño por toda la geografÃa vasca, DEIA – Jueves, 26 de Noviembre de 2009 ]
Ez zioagu alferrik ematen morokil hori. [Hitza azti, Iñaki Arranza (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Beste hizkuntzetako baliokideak ekarri dituzula, Galizian “papas” esaten zaio, artirina eta esnearekin egiten da, hemen bezala.
iz. Gauzek dastamenean eragiten duten sentsazioa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: zapore, gustu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
“(V-m), gusto, sabor de una vianda” A. “Jakiroko (V-m), sabroso” A. (Orotariko Euskal Hiztegia)
es sabor
fr saveur, goût
en savour (Br); savor (Am); taste; flavour (Br); flavor (Am)
Jakiro gozoa eta atsegina zuen.
iz. Zapata.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: oski iz.
[zapata] oinetako, zapata (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
es zapato
fr soulier, chaussure
en shoe
Ikusi genion aldaketa bakarra, handik laster, Peko Arrüan erosi zuen azeri larruzko oski berri parea izan zen.  [%100 basque, Itxaro Borda (Susa, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)
adb. (Bizk.) Marmarrean, marmarka. Â (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: Â adond. Bizk.
[txutxu-mutxuka] mar-mar, marmarka, marmarrean, mur-mur, txutxu-mutxuka, zurrumurruka, marmarioz Gip. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
es murmurando, cuchicheando
fr murmurant
en murmuring
Mahai batean eseri ohi zen, eta iritziak adierazten zituen, kritikak egiten, uxuka-muxuka aritzen zen. [Zortzi kontakizun, Isaac B. singer/ Koro Navarro. Moldatua. (Alberdania-Elkar, 2002)]Â (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. (G) 1. Guraria, apeta. Gaizki ohitua! Aitak dena lainezaz betea dauka. 2. Harrokeria. • LAINEZA EMAN. Norbaitek beste bat harrotu dadin egin. Aitak laineza ematen dio haurrari. || LAINEZA HARTU. Norbera harrotu. Hori entzutean haurrak laineza hartu du.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) gurari, apeta (2) harrokeria (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
es capricho; orgullo, vanidad, fanfarronerÃa, ostentación soberbia
fr désir, caprice; arrogance, vanité, orgueil, prétention
en whim, fancy; pride, conceit, vanity
Gorrotatu egiten ditut beren laineza eta hantusteak, exhibitzeko, enkoadratuak izateko, fokoen pean jartzeko duten premia hori. [Romain zen bere izena, Joxean Agirre (Elkar, 2003)]Â (Ereduzko Prosa Gaur)
da/du ad. Bide edo hodi batean oztopo bat gertatu edo jarri, handik igarotzea eragotzi edo zailtzen duena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) idoiztatu, lohitu, lohiztatu, zikindu (2) ataskatu, intsugitu (3) itsutu, poxelatu, zarratu (4) eragotzi, oztopatu, traba egin, trabatu (5) hertsi, itxi (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
es obstruir, cerrar el paso
fr boucher, obstruer
en to block, to obstruct
Isiltasuna trinkotzen ari zela iruditu zitzaiguan, kito txoriak, kito haizea, kito lurraren intziri sorra, denbora butxatu eta fusilamendurako lekua egiten zuelako sentipena. [Lorategi beldurgarriak, Michel Quint / Josu Zabaleta (Erein, 2003)]Â (Ereduzko Prosa Gaur)
Reply